TPS alumni: van analist naar financieel rechercheur bij de politie

Op school is ze leergierig. Ze wil leraar worden, of kapper, of journalist. “Ik wist het niet zo goed. Maar als ik terugkijk naar mijn schoolopdrachten, interesseerde de psychologie van misdadigers mij altijd al. Ik hield me bijvoorbeeld bezig met waarom jongeren rebelleren. Die interesse werd misschien een beetje geïndoctrineerd door mijn vader.” Vanaf kleins af aan vertelde Vanessa’s vader haar verhalen over zijn werk als tactisch rechercheur bij de politie in Suriname. “Een overvaller stapte gewapend bij hem in de auto en dwong hem om geld te pinnen. Mijn vader bracht hem niet naar de pinautomaat, maar regelrecht naar het politiebureau. Weer een boef van de straat. Het gevoel wat het geeft als je iemand pakt. Dat wilde ik ook.”

OPRAH MOMENT

Met een bachelor Sociologie en twee masters Criminologie in de pocket gaat Vanessa zo’n vijf jaar geleden op zoek naar een baan in compliance. Via LinkedIn stuit ze op het traineeship compliance bij TPS, wat haar een mooie start binnen het werkveld lijkt. Voor ze het weet begint ze bij TPS met de Know Your Customer (KYC)-academy, waarin ze alles leert over het werkveld en het onderzoek dat ze gaat doen. “De KYC-academy vond ik echt heel erg leuk. Je leert je TPS-collega’s meteen kennen. Een paar van hen spreek ik nu nog steeds.”

Het tweedaagse opleidingstraject in Rotterdam zit vol verrassingen. Vanessa vertelt: “Toen kwam er ook nog eens een grote truck met TPS-auto’s aanrijden. Dat was echt een Oprah moment. You get a car, you get a car and you get a car! Ik kon meteen in mijn leaseauto terug naar mijn huis in Groningen rijden.” Vanaf daar is het gelukkig niet ver rijden naar haar eerste opdrachtgever. Vanessa begint samen met een grote groep TPS’ers bij ING in Leeuwarden. “We werden goed opgevangen, het voelde meteen vertrouwd. De compliance-afdeling was informeel en er werkten veel jonge mensen.”  

Op de compliance-afdeling van ING analyseert Vanessa transacties om bijvoorbeeld financiering van terrorisme en witwassen te voorkomen. Dit doet zij aan de hand van objectieve indicatoren. Wanneer een klant een ongebruikelijk hoog bedrag stort of ontvangt kijkt Vanessa of dit in het volledige klantbeeld past. Ook subjectieve indicatoren spelen mee, bijvoorbeeld wanneer een klant zich ongemakkelijk gedraagt bij het storten van contant geld. Dan krijgt Vanessa een melding van een bankmedewerker en kijkt zij of er sprake is van een ongebruikelijke transactie. Haar analytische vermogen en interesse om criminaliteit te bestrijden maken Vanessa de ultieme analist.

TEAMPLAYER

“Als analist is het nodig om zelfstandig te werken, dat is voor mij geen probleem. Maar het is een misvatting dat je het alleen moét doen. Ik vind het meer motiverend om ergens samen naartoe te werken. Daar haal ik veel meer energie uit. Niet eens het samendoen, maar het samen naar hetzelfde doel toewerken.” Wanneer ze in veel verschillende teams werkt, voelt Vanessa zich niet op haar gemak. “Ik wilde niet steeds switchen van team, maar juist gebonden zijn aan één team.”

Haar persoonlijke coach Anouk helpt Vanessa om dit bij haar leidinggevende aan te geven. “Dat duwtje in mijn rug had ik nodig en Anouk voelde dat aan. Het bleek dat mijn leidinggevende het niet doorhad.” Nog geen week later komt Vanessa in een nieuw team terecht, waar ze kan blijven. “Dat was zo’n last van mijn schouders. Inmiddels kan ik op een professionele manier goed onder woorden brengen wat ik nodig heb." Ze werkt ruim anderhalf jaar via TPS bij ING en krijgt dan een vast contract van ING. Toch voelt Vanessa als opgeleid socioloog de drang naar een grotere maatschappelijke betrokkenheid.

“Bij ING wilde ik dichterbij het ‘boeven vangen’ komen. Ik hielp de bank om criminelen buiten de deur te houden. Vervolgens droeg ik de zaak over aan de Financial Intelligence Unit (FIU). Daarna konden wij er niets meer mee. Dat begon te wringen en werd een gemis. Ik wilde er verder mee aan de slag, zodat je ook weet dat een crimineel stopt.” Vanessa kijkt steeds vaker op de vacaturesite van de politie. Op dat moment komt er een oud-rechercheur in dienst bij ING. “Toen ging het bij mij kriebelen en nam ik de stap om te solliciteren bij de politie voor de functie van financieel rechercheur.”

SPEUREN

Na een pittige procedure gaat Vanessa bij de politie aan de slag met het analyseren van transacties. “Vergelijkbaar met mijn werk bij ING, maar dan uitgebreider.” Als financieel rechercheur speelt ze een cruciale rol in het ontdekken én aanpakken van delicten. Denk hierbij aan zaken rondom financiering van terrorisme of witwassen. Zaken die Vanessa vervolgens overhandigt aan het Openbaar Ministerie. Dat zet een kroon op haar werk. “Ik kan criminelen voor een lange tijd van de straat houden en het geld en goederen die op criminele wijze zijn verkregen hen ontnemen. Dan loont misdaad toch echt niet.”

Met slim speurwerk brengt Vanessa financiële netwerken in kaart. “Ik hou van dingen uitzoeken, uitspitten en puzzelen. Ik zou mezelf wel een speurder noemen. Soms is dat speuren ook wel mijn valkuil. Wanneer ik het té lang doe, bijvoorbeeld op sociale media. Dat kost tijd, maar dan heb ik wel het volledige beeld. Het liefst zet ik alles uitgebreid op papier, zodat er geen twijfel meer mogelijk is. Daar is niet altijd tijd voor. Dus let ik er nu op dat ik niet te lang doorga. Goed is goed genoeg.”

Vanessa’s kracht is om alles tot één geheel te brengen. Tijdens een verhoor weet zij direct of iemand wel of niet de waarheid vertelt. “Ik kijk recht door iemand heen. Noem het een goed onderbuikgevoel.” Samen met haar team werkt Vanessa mee aan onderzoeken binnen de generieke opsporing. Van berovingen en plofkraken tot aan moord, Vanessa krijgt het allemaal op haar bordje.

24/7 POLITIE

Eens in de zes weken draait Vanessa piketdiensten en is ze verplicht bereikbaar. Ze blijft dan in de buurt van het politiebureau en drinkt geen druppel alcohol. Ze staat standby en kan ieder moment worden opgeroepen. “Laatst werd ik uit mijn bed gebeld, omdat er iemand was doodgeschoten. Dan weet je niet wat je gaat aantreffen en wat je gaat doen. Dat maakt mijn werk spannend.” Ook tijdens haar reguliere diensten neemt Vanessa haar werk uiterst serieus. “Je bent 24/7 politie. Ik gebruik geen drugs en loop niet laveloos door de stad. Ik ga liever ook niet met mensen om die dit wel doen.”

“Ik zie mezelf dit wel tot aan mijn pensioen doen. Er zijn eindeloos veel doorgroeimogelijkheden bij de politie. Je krijgt de ruimte om bij meerdere afdelingen te snuffelen. Zo leer je meerdere collega’s binnen de politie beter kennen en weet je wat je aan elkaar hebt. Op dit moment zit ik op mijn plek, ik leer hier nog zoveel.” Vanessa volgt nu iedere donderdag een financiële specialisatie aan de politieacademie. Als ze namelijk iets heeft meegenomen uit haar tijd bij TPS, is het wel om in ontwikkeling te blijven.